YARDIMLA ÜREME TEKLİNKLERİ VE ÇOĞUL GEBELİK

YARDIMLA ÜREME TEKLİNKLERİ VE ÇOĞUL GEBELİK

Tüp bebek tedavisi uygulanan hastalarda amaç her zaman tekil gebelik oluşturmaktır. Optimum sayıda embriyo transfer edilerek çoğul gebelikler önlenmelidir ancak tüp bebek uygulamalarında çoğul gebelik oranı doğal gelişen gebeliklerden daha fazladır.

Doğal gelişen gebeliklerde ikiz gebelik ihtimali %1 ve üçüz oranı 1/8000 iken tüp bebek uygulanan hasta grubunda transfer edilen embriyo sayısına göre %25-30 oranında ikiz, %5-6 oranında üçüz ve üzeri gebelik olma ihtimali vardır. Ailelerinde çoğul gebelik hikayesi olanlar yardımla üreme teknikleri uygulandığı zaman da çoğul gebelik yönünden diğer hastalara göre daha fazla risk altındadır.

Hastaları çoğul gebelik risklerinden korumak için yönetmeliklere transfer edilen embriyo sayılarında bazı kısıtlamalar konmuştur. 35 yaşın altındaki hasta grubunda ilk iki uygulamada tek embriyo transfer edilmektedir. İkinci uygulamadan sonra ve 35 yaş üzerindeki hastalarda iki embriyo transfer edilebilir. Hiçbir hasta grubunda ikiden fazla embriyo transferine müsaade edilmemektedir.

Tüp bebek tedavisi uygulanan hastalarda embriyonun erken dönemde bölünmesi sonucu tek yumurta ikizi ihtimali de yüksektir. Assiste hatcing uygulanan hastalarda bu olasılık daha da yüksektir. Bu gibi durumlarda transfer edilen embriyo sayısından daha fazla sayıda gebelik oluşur veya tek yumurta gebeliği oluştuğu ultrason ile tespit edilir. Tek yumurta ikizlerinde bazen bebeklerin eşleri arasında ortak damarlar vardır ve bebeklerin kan dolaşımının bir birine karışmasına yol açar, bu da bebekler yönünden ciddi problemlere yol açabilir.

Çoğul gebelikler hem anne yönünden hem de bebekler yönünden tekil olanlara göre daha yüksek risk taşır. Her zaman gebelik ile birlikte görülebilen pre-eklempsi (gebelik tansiyonu) ve gebeliğe bağlı ortaya çıkan şeker hastalığı gelişme ihtimali çoğul gebeliklerde daha yüksektir. Yine çoğul gebeliklerde erken doğum ihtimali tekil olanlara göre daha yüksektir ve bebek sayısı arttıkça gebelik süresi kısalmaktadır. Normal gebelik süresi 40 hafta iken bu süre ikizlerde ortalama 35-36 gebelik haftasına, üçüzlerde 33 ve dördüzlerde 29 gebelik haftasına düşmektedir. Erken doğan bebeklerin yoğun bakıma ihtiyaçları vardır, gebelik süresi kısaldıkça bu ihtiyaç artar.

Yeni doğan yoğun bakımı ekonomik bir yük ve erken doğan prematüre bebekler birtakım sekellere ve sakatlıklara aday çocuklardır, bu yüzden çoğul gebelikler ve erken doğumlar önlenmelidir.

Erken doğumu ve erken doğumdan dolayı bebeklerde gelişebilecek sıkıntılı durumları engellemek için üçüz ve üzerindeki gebeliklerde bebek sayısının ikiye düşürülmesi önerilmektedir. Bu sayede bebekler erken doğuma bağlı gelişebilecek problemlerden korunmuş olur. Ancak bebeklerin sayısının bu şekilde azaltılması sonucu da %10 oranında düşük riski vardı. Bu işlem 11. gebelik haftasından sonra yapılır. Bebekler arasından ense kalınlıkları ölçülerek ve gelişimleri değerlendirildikten sonra iki tanesi seçilir ve geriye kalanların kalbine ultrason eşliğinde iğne ile ilaç verilerek kalbi durdurulur.

Çoğul gebeliklerin 1/7 sinde bebeklerin bir tanesi kendiliğinden yok olma ihtimali de vardır bu yüzden bazen üçüz gebelik oluştuktan sonra kendiliğinden ikize gerileyebilmektedir.